Aşure nedir? Aşure kelimesinin anlamı
Aşure nedir? Aşure kelimesi Arapça aşr veya aşara عشر/عشرة “on” kelimesinden türemiş bir kelimedir. Halk arasında Buğday, nohut, kuru fasulye vb. gibi bakliyatlar ve kuru incir, kuru üzüm, ceviz, nar taneleri, fındık, karanfil ve benzeri kuruyemişlerin şekerle kaynatılmasıyla yapılan tatlıya verilen “Aşure” adıyla bilinir. İlk aşure yapımı ise şu şekilde meydana gelmiştir:
Nuh aleyhisselam beraberlerindekilerle gemiden Aşure günü indi. O gün oruç tuttu ve Allah (c.c.),e şükür olamak üzere maiyyetine oruç tutmalarını emretti. Azıkları artmıştı. Birisi bir avuç buğday, diğeri bir avuç nohut getirdi. Yedi çeşit hububat ile Nuh aleyhisselam onlara yemek pişirdi. İnsanlar bunu Aşure günleri için adet edindiler ki yapanlar için ecr-i azim vardır. Fakirleri ve miskinleri de doyurmak lazımdır. Zikrolunduguna göre Allah Te’ala, Aşure gününde Zemzemi diğer sularla beraber akıtır. O gün gusleden kimse bir sene boyunca hastalık görmez. Kaynak: Er-Ravzü’l Faik – Ruhu’l Beyân Tefsiri Cilt 8
Aşure Günü Yapılması Gereken İbadetler
Aşure Günü Yapılacak faziletli ibadetler bulunmaktadır.
Aşure günü orucu için Hadis-i Şerif’te
“ Ramazan-ı Şerif orucundan sonra tutulan en kıymetli oruçtur.” buyrulmuştur.
[Terğib C.2 Sh. 465]
Ramazan-ı Şerif orucu farz kılınmadan önce Aşûre orucu farz idi. Ondan sonra ise Peygamber Efendimiz (sav) in hemen hiç terk etmediği bir sünneti oldu.
Fıkıh kitaplarında tavsiye edilen diğer bütün oruçlar nafile diye zikredilirken Aşûre günü orucu “sünnet oruç” diye adlandırılmıştır. Bu da onun kuvvetine işarettir.
“Aşûre günü (20 Eylül Perşembe) oruç tutanın, bir yıllık günahları affolur.”
Bu oruç hakkında Peygamber Efendimiz (sav) şöyle buyurmuştur:
“ Aşûre gününün faziletine kavuşmaya çalışınız, çünkü o, Allah’ü Tealâ’nın günler arasında seçtiği mübarek bir gündür. O günde oruç tutana Allah nezdinde bulunan Meleklerin, Peygamberlerin, Şehitlerin ve Sâlihlerin ibadetleri kadar sevap verilir.”
[Şir’atül İslam şerhi Sh. 217]
*Eshâb-ı Kiram’dan Muavviz kızı Rubeyyi rivayet etmiştir; *
“ Aşûre gününün kuşluk vaktinde Medine civarındaki Ensâr köylerine Rasûlullah şöyle haber göndermiştir
“ Kim oruçlu olarak sabahladıysa orucunu tamamlasın. Kim de oruç tutmadıysa günün kalanını o güne hürmeten oruçlu gibi tamamlasın.”
Bu haberden sonra biz Aşûre günü oruç tutar, çocuklarımıza da tuttururduk.
Resûlullah Efendimiz (sallallâhü aleyhi ve sellem) buyurdular: “Âşûrâ gününde oruç tutunuz, (Ancak) Yahûdilere muhâlefet ediniz; Bir gün öncesiyle veya bir gün sonrasıyla beraber tutunuz.”
[Sahîh-i İbn-i Huzeyme]
Bazı büyükler “ Âşûre günü hayvanlar bile bir şey yemez” demişlerdir.
Aşure Günü Orucu ve Fazileti
Aşûre gününün orucu hakkında ehemmiyetine binâen Peygamber Efendimiz (sav) ;
“ Arefe günü oruç tutanın gelecek sene ile geçmiş senesinin günahları bağışlanır. Aşûre günü oruç tutanın ise bir senelik günahları bağışlanır.”
[Tergip C.2 Sh. 466]
İbni Abbas (r.a.) ın rivayet ettiğine göre ;
“ Muharrem-i Şerif’in onuncu günü oruç tutana 10 Melek, 10 Bin Şehit, 10 Bin Hac ve ömre sevabı verilir. O gün bir yetimin başını okşayana yetimin başındaki kıllar sayısınca cennette derece ihsan edilir. O gün bir mü’mine iftar verene bütün müminleri doyurmuş gibi sevap verilir.”
[Ruhül Beyan C.4 Sh.83, Şir’atül İslam şerhi Sh. 218]
Aşure Günü Yapılması Faziletli İbadetler
Aşure gününde yapılması güzel bir çok ibadet bulunur. Bunlar;
10 defa şu duâ okunur: “Sübhânallâhi mil’el-mîzân ve müntehe’l-ılmi ve mebleğa’r-rızâ ve zinete’l-arş.”
Âşûrâ gününe mahsus olmak üzere kuşluk vaktinde 2 rek’at namaz kılınır. Her rek’atte 1 Fâtiha, 50 İhlâs-ı Şerîf okunur.
Namazdan sonra da şu salevât-ı şerîfe 100 defa okunur: “Allâhümme salli alâ Seyyidinâ Muhammedin ve alâ âli Seyyidinâ Muhammedin ve Âdeme ve Nûhin ve İbrâhîme ve Mûsâ ve Îsâ vemâ beynehüm mine’n-nebiyyîne ve’l-mürselîn. Salevâtüllâhi ve selâmühû aleyhim ecmaîn.”
Öğle ile ikindi arasında 4 rek’at namaz kılınır. Her rek’atte 1 Fâtiha, 50 İhlâs-ı Şerîf okunur. Namazdan sonra: 70 istiğfâr-ı şerîf, 70 salevât-ı şerîfe, 70 defa da “Lâ havle velâ kuvvete illâ billâhi’l-aliyyil-azîm” denilir. Sonra da ümmet-i Muhammed’in hidâyeti ve kurtuluşu için duâ edilir. (Duâ ve İbâdetler, Fazilet Neşriyat)
Aşure Günü Neler Yapılır?
- • 10 kiye selâm verilir.
- • O gün, eve ufak-tefek erzak alınırsa, bir sene boyunca evde bereket olur.
- • En az on Müslümana birer selâm veya bir Müslümana on defa selâm verilir.
- • Fakir fukarâ sevindirilir.
- • O gün gusledenler, bir sene ufak-tefek hastalık görmezler.