Kitap okurken not almak, Kitap nasıl okunur?

Nasıl bir ürün alırken araştırma yapıyorsak kitap alırken de dikkatli olmalıyız. Kitap satın alma, aldığınız kitabı okuma yöntemleri ve not alma ile ilgili detaylı bir yazı hazırladık. Umarız faydalı olur.

Kitap alırken nelere dikkat etmeliyiz, kitap nasıl seçilir?

Genellikle hepimiz kitabın ismine kapılıp alıveririz. Halbuki alacağımız kitabı kısaca araştırmalıyız. Burada en hızlı şekilde karar vermemizi sağlayacak 3 önemli etken var.

1. Kitabın arka kapağını okumak
2. Yazarın biyografisini okumak
3. Kitabın giriş ve ön söz bölümünü okumak

Önemli olan sadece kitap satın almak değildir. Yüzlerce kitaptan oluşan kütüphaneye sahip olmak kitaplar tarafından donatılmış bir beyine sahip olduğunu kanıtlamaz; kanıtladığı tek şey kendisinin ya da babasının ya da karısının bu kitapları satın alacak kadar zengin olduğudur.

Bir Kitabı Nasıl Okumalı ya da Nasıl Kitap Okumalı?

Bir kitabı alıp baştan sona?

Çapraz okuma ile mi?

Bu konuda Ahmet Çığşar’ın bir yazısını okumuştum. Belki sizler için emsal oluşturur. Şöyle yazmış medium blogunda;

Nasıl kitap okunur, Kitap okuma şekilleri

Bu biraz da okuyacağınız kitabın türüne ve okuma alışkanlığınıza bağlıdır. Sessiz ortamda kitap okuyan var. Müzik dinleyerek okuyan var. Kimi yatarak okur. Kimi pür dikkat. Bazıları üstün körü okur. Bazıları ruhunda hisseder satırları. Kitap okurken Peyami Safa’nın dediği gibi “Kitap okurken bazen yazar ile kol kola gezen samimi bir arkadaş, bazen de ringde çarpışan iki rakip gibi davranmanız gerekebilir.” Önemli olan duyguyu hissetmeniz ve kitabın size kattığı değerdir. Kitabı okurken düşünceleri peşinen kabul etmeden akıl süzgecinden geçirerek okumak sizi  iyi eleştirmen yapabilir. Ancak iyi bir okur olmak için bundan daha fazlası gerekir.

Kaç çeşit kitap vardır?

Oggito.com’da yayınlanan bir yazıda Mortimer J. Adler’in şöyle bir ifadesi vardı: Üç çeşit kitap sahibi vardır. Birincisi tüm klasik dizilere ve çoksatarlara sahiptir okunmamış, kapakları bile açılmamış olarak. Bu aldanma içindeki bireyin sahip olduğu şeyler kitaplar değil kâğıt hamuru ve mürekkeptir. İkincisinin çok sayıda kitabı vardır ama bunların çok azı baştan sona okunmuş, çoğuna bir göz atılmıştır ama hepsi de satın alındıkları günkü kadar temiz ve parlaktır. Bu kişi muhtemelen kitapları kendine ait kılmak ister ama kitapların fiziksel görünümüne duyduğu sahte saygı onu bundan alıkoyar. Üçüncüsünün sayılı ya da birçok kitabı vardır; her biri kıvrım kırış, harap bitap haldedir, sürekli kullanım nedeniyle ciltleri gevşemiş, baştan sona işaretlenmiş ve karalanmıştır. Kitaplarına gerçekten sahip olan bu insandır.

Kitap alırken not almak

Kitaplara nasıl not alınır?

Herkesin kendine has kitap okuma metodu var. Kimileri kitabın sağındaki, solundaki, altındaki, üstündeki boşlukları notlarıyla doldurur. Kimi kıyamaz kitaplarına… Sayfa arasına sıkıştırdığı kağıdına düşer notları. Bazıları çeşitli semboller ve şekiller kullanır. Kimisi sadece altını çizer veya satırı daire içine alır.

Nasıl alırsanız alın ama mutlaka kitap okurken not alın. Tekrar edilmeyen bilginin %30’u 1 saatte %80’i ilk 24 saatte unutuluyor. Bu nedenle not alarak okumak kitapta fayda sağlayacağınız özünü teşkil eden noktaları kısaca size hatırlatır.

Not olmak sizi diri tutar. Kitabı bilinçli ve tam anlamıyla uyanık olarak okumanızı sağlar. En önemli faydası da not aldığınız konu hakkında en iyi şekilde düşünmenizi sağlar. Aklınıza yeni fikirlerin gelmesine vesile olur. Not alınarak, altı çizilerek okunan kitap gerçekten okunmuş  bir kitaptır. Seneler sonra kitabı açıp sadece notlara bakmanız bile kitabı hatırlayıp temel olarak anlatmak istediklerini hatırlamanızı sağlar. En güzeli de budur. Yarıda bıraktığınız bir sohbeti devam ettirmek, tadına doyamadığınız bir yemeği tekrar yemek gibidir.

Kitap okurken nasıl not almalı?

• Önemli satırların altını çizme: Temel konuları, önemli yerleri vurgulama.
• Sayfanın üst/alt/sağ/sol boşluğunda şekil[yıldız, tire vb.] koyma:Okuduğunuz yere kadar olan bölümün en önemli yerlerini özetlemek. En önemli notlardır.
  Sayfanın üst/alt/sağ/sol boşluğunda çizgi çizip not almak: Önemli yerlere vurgulayıp belli etmek
• Sayfanın üst/alt/sağ/sol boşluğunda diğer sayfalara ait numaralar: Yazarın, numara verdiğiniz yer ile kitabın diğer bölümlerinde değindiğini konuları birleştirmek; aralarında birçok sayfa olsa bile birbirine bağlı fikirleri bir araya getirme yöntemidir.
• Anahtar kelimeleri veya önemli cümleleri daire içine almak: Kitabın anahtar kelimeleri olabilecek önemli kelimeleri ve cümleleri yuvarlak içinde belirtebilirsiniz.
• Sayfanın üst/alt/sağ/sol boşluğunda yazı yazmak: Bir sayfanın, paragrafın aklımızda oluşturduğu düşünceleri, soru-cevapları kaydetmektir. Sayfalarca, satırlarca yazıdan çıkan kitabın özünü anlaşılır bir şekilde kısaca anlatmaktır. kitap boyunca birbirini izleyen temel noktaların sırasını kaydetmek için.

Kitap okurken, her insan farklı not alma tekniği kullanır. Bazıları hiç not almaz. Bazısı satırların altını çizer; bazıları fosforlu kalemle satırları çizer; bazıları paragrafların yanına yıldız koyarlar. Bazıları kitabın sağ/sol/üst/alt boşluklarına not tutar. Kitabın özetini çıkaranlara da rastlanmaktadır. Bazıları önemli bulduğu yerlerin arasına kitabın kapalıyken dışından da fark edilebilecek birer kağıt koyar. Tabi ki herkesin bir yoğurt yiyişi kendine has üslûbu var ancak size bu konuda farklı bir metodu da anlatmak istiyoruz.

Melih Arat Okuma ve Not Alma Yöntemi

1. Hangi kitap olursa olsun, kitap okumaya başlamadan önce boş bir A4 kağıt alınır,
2. Kağıt uzun kısmın ortasından ikiye kırılır ve A5 formunda iki sayfa elde edilir,
3. Kırılmış olan kağıdın birinci sayfasının en üstüne kitabın ismi, yazarı, yayıncısı ve yayım yılı belirtilir. Daha sonra birinci bölümün başlığı yazılır. Bölüm başlığını yazmadan önce satırın başına bölümün başladığı sayfa numarası koyulur. Daha sonra bölüm içinde dikkat çeken ya da önemli bulunan cümle ve paragraflar varsa, önce sayfa numarası sonra o cümlenin kendisi uzunsa, o paragrafı hatırlatacak kelimeler yazılır. Bu, kitabın tamamı için yapılır.

Böylece kitabın tüm kritik noktaları çok özet ve bir bakışta görülecek şekilde bir kağıda aktarılmış olur. Sonradan kitaptan söz etmek gerektiğinde son derece hızlı bir şekilde, o kağıda ya da belirtilen ilgili sayfalara bakarak konuyu hatırlamak mümkündür. Söz konusu kitabın not kağıtları kitabın içinde tutulabilir; arzu edilirse bilgisayara da kaydedilebilir. Bu çalışma yöntemi sayesinde bir kitabı 10 yıl önce de okumuş olsanız, ne önemliydi ve neredeydi sorularının cevabı saniyeler içinde verilebilir. Eğer bilgisayara kaydedecek olursanız, dosyanın içinde “ara” komutuyla bir konuyu yüzlerce kitap notu içinde arayabilirsiniz.

Dijital notların yaygınlaştığı günümüzde notlarınızdan en verimli şekilde faydalanmak için kitap okuma notlarınızda bu yöntemi uygulayabilirsiniz.