Başarılı Sınıf Yönetiminin Temelleri
Öğretmen ve öğrencilerin çalışma engellerinin en aza indirilmesi, öğretim zamanının uygun kullanılması ve öğrencilerin derse etkin katılımının sağlanması olarak da tanımlanır. Sınıf yönetiminin temelleri kısaca bahsedecek olursak:
Zaman Etkili Kullanma:
Sınıfta zamanın tümünü, eğitsel amaçlara yönelik etkinlikler için
kullanmalıdır. Bunu sağlamanın bir yolu, sınıf süreçlerinin dikkatle planlanması ve zamana bağlanmasıdır. Öğretmen, zaman yitirici yönetsel işlerle de sınıfta fazla uğraşmamalıdır. Planlı çalışmada, ihtiyaç duyulan materyaller zamanında sağlanır, öğretme-öğrenme sürecinde öğrencilerin neyi, nasıl, ne zaman, ne kadar yapacakları belli olur.
Doğru ve uygun etkinlik:
Etkili bir sınıf yöneticisi olarak öğretmenin; sınıfı eğitim için hazırlaması,
sınıf kural ve süreçlerini belirleyip öğretmesi, öğretimi düzenleyip sürdürmesi öğrencilerin uygun davranmasını sağlaması gerekmektedir.
Rol model olma:
Öğretmen, her davranışı ile öğrenciye model olmalıdır. İlköğrenim yıllarından
başlayarak çocuklar, giyiminden yürüyüşüne, tavır ve davranışlarından konuşmasına kadar her tutumunu örnek alır. Öğrenci göstermesi istenilen davranışlar konusunda öğretmenin tutarlı olduğunu bilirse öğretmenin iyi disiplin sağlama şansı daha fazla olur.
Öğretmen Bir Orkestra Şefi gibidir:
Sınıf yaşamının bir orkestra gibi yönetilmesidir. Öğrenmenin
gerçekleştiği bir çevrenin oluşturulabilmesi için gerekli olanak ve süreçlerin, öğrenme düzeninin, öğrenme ortamının ve öğrenme kurallarının sağlanması ve sürdürülmesidir. Sınıfta neler olduğunun farkında olmak, önlemek için oldukça önemlidir.
Sınıf ikliminin oluşturulması:
Sınıf ortamının istenen davranışı sağlayabilir hale getirilmesi,
sınıf ikliminin olgunlaştırılması, sorunların, ortaya çıkmadan önce tahmin edilmesi yoluyla
istenmeyen davranışların önlenmesi, sınıf kurallarına uyulmasının sağlanması, yapılmış olan istenmeyen davranışların değiştirilmesi bu boyut içinde düşünülmelidir.
İstenmeyen Davranışlar karşı tavır:
İstenmeyen davranışlar kaynağı itibariyle farklılıklar gösterdiğinden, onu ortadan kaldırma yöntemleri de farklı farklı olabilir. İstenen ve istenmeyen davranışlar terazinin birer kefesi olduğuna göre; istenmeyen davranışları azaltmanın bir yolu, istenenlerin başlatılması, çoğaltılması, güçlendirilmesi ile olur. İstenen davranışları çoğaltmak yolu
ile istenmeyenleri azaltmak ödül yanı da olduğundan daha az tepki ve daha çok destek gören olumlu bir yaklaşımdır. Bunun için isteneni çağrıştırıcı davranmak, istenen davranışa inandırmak, istenen davranışı güçlendirmek, kolaylaştırmak olumlu yön ve yöntemlerden bazılarıdır.
Son olarak daha iyi bir sınıf yönetimi için tavsiyelerim şunlardır:
- Onları takdir edin.
- Onların duygularını ortaya koymasına izin verin, onları yargılamayın.
- Onları birbirine destek olmasını yardımcı olmasını özendirin.
- Onları dikkatle dinleyin.
- Düşüncelerini açıklamaları, sorunun çözümüne yol göstermeleri için onlara şans tanıyın.
- Onları özerk davranmaları, ancak kendi eylemlerinin sorumluluğunu da üstlenmeleri için
özendirin. - Ödülleri hem başarılacak amaç ve standartlara, hem de kişisel özelliklere göre belirlerseniz, grup kadar bireye de değer vermiş olursunuz.
- Onları daha iyi tanıma arzunuzu hissettirin Her şeye ödül ya da düzeltici eylemle anında da cevap verin.
LÜTFİ KARAGÖZ